Cel IV

Uwzględnienie aspektu ochrony środowiska w procesie wyboru nowych inwestycji, rozwiązań i technologii

Prowadzenie działalności przemysłowej najczęściej wiąże się z oddziaływaniem na środowisko. To zazwyczaj zmiany niekorzystne – zanieczyszczenie powietrza, wód, zubożenie zasobów wód pitnych oraz bioróżnorodności. Od wieków, a szczególnie w dobie intensywnego rozwoju przemysłowego, środowisko było traktowane instrumentalnie przez człowieka, który przede wszystkim zaspokajał swoje życiowe potrzeby. Jednak z chwilą pojawienia się pierwszych znaczących efektów ubocznych nieracjonalnej gospodarki zasobami naturalnymi, stopniowo doszło do zmiany takiego sposobu myślenia.

Działania podejmowane obecnie na wielu możliwych płaszczyznach mają jeden cel, którym jest wyeliminowanie lub zredukowanie negatywnych następstw cywilizacyjnych. Jest to zgodne z zasadą zrównoważonego rozwoju, zakładającą rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie. Taki sposób myślenia jest motorem działań prośrodowiskowych GK PGNiG.

Działania / Dobre Praktyki

Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza

Obowiązujące uregulowania prawne dotyczące kontroli i redukcji emisji gazów cieplarnianych, spowodowały konieczność wprowadzenia procesu monitorowania i raportowania emisji CO2 w jednostkach GK PGNiG podlegających wspólnotowemu systemowi handlu uprawnieniami do emisji (SHUE).

Zestawienie emisji dwutlenku węgla w Mg w roku 2011 w instalacjach GK PGNiG objętych SHUE
nazwa instalacji numer KPRU przydział emisji [Mg] emisja w 2011 r. [Mg] pozostało [Mg]
KPMG Mogilno PL- 898-08 26 642 17 438 9 204
PGNiG SA Oddział w Odolanowie PL-562-05 11 181 12 528 -1 347
PGNiG SA Oddział w Odolanowie PL-950-08 30 495 30 761 -266
PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze,
Kopalnia Ropy Naftowej i Gazu Ziemnego Dębno
PL-563-05 31 664 30 371 1 293
Razem   99 982 91 098 8 884

W ramach prac nad ograniczeniem emisji gazów cieplarnianych jednostki GK PGNiG wprowadziły wewnętrzne i zewnętrzne systemy kontroli jakości gazu, wykorzystanie własnych akredytowanych laboratoriów na zgodność z normą ISO 17025 do prowadzenia pomiarów i analiz porównawczych, kontrolę i walidację poprawności funkcjonowania chromatografów procesowych, wewnętrzne arkusze obliczeniowe wielkości emisji CO2, unowocześnienie układów pomiarowych ilości wykorzystywanego gazu. W odniesieniu do emisji metanu z sektora górnictwa naftowego opracowano jednolite wskaźniki emisji, natomiast w sektorze gazowniczym trwają aktualnie prace nad wspólną metodologią rozliczania emisji gazu spójną dla wszystkich spółek gazowniczych.

Jednostki GK PGNiG ograniczają emisję gazów cieplarnianych oraz innych zanieczyszczeń gazowo-pyłowych wprowadzanych do powietrza poprzez:

  • wykorzystanie gazu, jako paliwa o niskiej emisji zanieczyszczeń,
  • monitoring zużycia paliw,
  • obniżanie energochłonności procesów technologicznych,
  • modernizację lub wymianę źródeł ciepła, wykorzystywanych na własne potrzeby.

Prowadząc działalność w zakresie poszukiwania i eksploatacji złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, dystrybucji gazu oraz prac modernizacyjno-remontowych i serwisowych jednostki PGNiG SA wprowadzają do powietrza zanieczyszczenia pyłowe i gazowe, powstające podczas spalania paliw w silnikach spalinowych (pojazdów i maszyn), w źródłach ciepła lub technologicznych, w procesach technologicznych prowadzonych podczas wydobywania i przeróbki ropy naftowej  i gazu ziemnego w kopalniach oraz na sieci dystrybucyjnej-gazociągach, a także podczas prowadzenia prac pomocniczych (malowanie, spawanie, obróbka drewna, obróbka galwaniczna etc.) we wszystkich jednostkach, a w szczególności w oddziałach serwisowych Spółki PGNiG Technologie.

Zanieczyszczenia przedostają się do powietrza w sposób zorganizowany (poprzez emitory punktowe, stacjonarne) i niezorganizowany m.in. z procesu malowania.

Z licznych procesów wprowadzane jest do powietrza ponad sto trzydzieści różnych substancji. Wśród wprowadzanych zanieczyszczeń znajdują się głównie gazy (SO2, NOx, CO, CO2, CH4), pyły (ze spalania paliw, krzemowe, węglowo-grafitowe i pozostałe), węglowodory, aldehydy, alkohole, kwasy, metale ciężkie, pierwiastki metaliczne i niemetaliczne. Zanieczyszczenia wprowadzone do powietrza z procesu spalania paliw w silnikach spalinowych nie są bilansowane do całkowitego ładunku zanieczyszczeń, ponieważ nie ma aktualnych wskaźników do wyliczenia emisji zanieczyszczeń z paliw silnikowych.

Spośród wszystkich emitowanych zanieczyszczeń ok. 94% stanowi dwutlenek węgla pochodzący z procesów spalania paliw w źródłach ciepła i technologicznych, kolejne miejsce zajmuje metan (ok. 5,5%), w dalszej kolejnosci substancje pochodzące głównie z procesów technologicznych. Metan jest wprowadzany do powietrza podczas technologicznych i awaryjnych upustów gazu ziemnego z rurociągów i instalacji na sieciach dystrybucyjnych, instalacji kopalnianej w oddziałach eksploatacji oraz podczas syfonowania odwiertów przez spółki poszukiwań.

Emisje podstawowych zanieczyszczeń gazowych: metanu, dwutlenku węgla – utrzymują się na podobnym do lat ubiegłych poziomie (wykres – skala logarytmiczna). Natomiast w roku 2011 możemy zaobserwować wzrost w stosunku do roku 2010 emisji, pochodzących przede wszystkim ze spalania paliw w źródłach ciepła i technologicznych, dwutlenku siarki (o 36%) tlenku węgla (o 12%) oraz tlenków azotu (w przeliczeniu na NO2) (o 8%), a także niewielki wzrost emisji pyłów (o 2%). Wzrost emisji wynika ze wzrostu wydobycia gazu przez oddziały eksploatacji, a co za tym idzie ilości spalanych paliw w źródłach technologicznych.

Łączna emisja metanu z jednostek PGNiG SA w 2011 roku wynosiła 35 738,435 Mg i zmalała o 10% w stosunku do 2010 roku (wykres…). Na spadek emisji w dużej mierze miało wpływ zmniejszenie o ponad 30% emisji metanu na sieciach dystrybucyjnych. Natomiast ilość wyemitowanego metanu podczas odazotowania gazu w oddziałach eksploatacji i spółkach poszukiwawczych podczas syfonowania odwiertów wzrosła o 48% i 31%, w Oddziale w Odolanowie spadła o 1%.