Obrót i Magazynowanie
W 2013 roku sprzedaż gazu ziemnego osiągnęła poziom 16,2 mld m³, z czego 15,47 mld m³ (tj. 95,5%) odnosi się do segmentu Obrót i Magazynowanie. Prawie 1,4 mld m³ to udział w sprzedaży gazu spółki PST. W 2013 roku segment sprzedał również około 4714 GWh energii elektrycznej, z czego 60% stanowiła sprzedaż na rynku krajowym.
Najważniejsze wydarzenia:
- Zawarcie w dniu 20 marca 2013 roku aneksu do Kontraktu nr 2102-14/RZ-1/25/96 z dnia 25 września 1996 roku kupna-sprzedaży gazu ziemnego do Rzeczpospolitej Polskiej pomiędzy PGNiG i OAO Gazprom/OOO „Gazprom export”. Zgodnie z postanowieniami aneksu, strony uzgodniły możliwość zwiększenia dobowego odbioru gazu ziemnego w punkcie zdawczo-odbiorczym Wysokoje do 15 mln m³ (GOST) na dobę, przy zachowaniu dotychczasowego poziomu Rocznych Ilości Kontraktowych. Aneks przewidywał, iż możliwość odbioru zwiększonych ilości gazu ziemnego obowiązywała w ciągu pięciu kolejnych dni od momentu uzgodnienia przez strony kontraktu rozpoczęcia odbioru tych zwiększonych ilości.
- Zawarcie w dniu 25 października 2013 roku z ukraińską firmą DTEK Trading Sp. z o.o. Umowy Ramowej kupna-sprzedaży gazu ziemnego. W ramach Umowy Ramowej, strony zawarły trzy transakcje indywidualne na dostawy surowca, na podstawie których DTEK Trading zakupiło od PGNiG gaz ziemny w łącznej ilości 83 896 183 PN m³.
- Zawarcie w dniu 6 listopada 2013 roku Porozumienia o rozwiązaniu Umowy z dnia 26 października 2004 roku pomiędzy PGNiG oraz Narodową Spółką Akcyjną „Naftogaz Ukrainy” z siedzibą w Kijowie, Ukraina („Naftogaz Ukrainy”).
W toku obopólnych uzgodnień, strony zdecydowały podjąć działania zmierzające do rozwiązania Umowy obowiązującej do 2020 roku.
Decyzja o rozwiązaniu umowy nie zamyka drogi do wznowienia współpracy z partnerem ukraińskim w przyszłości, na nowych warunkach handlowych.
Rozwiązanie Umowy z dnia 26 października 2004 roku pomiędzy Naftogaz Ukrainy oraz PGNiG nie ma wpływu na funkcjonowanie polskiej gospodarki.
Odbiorcy gazu ziemnego w rejonie Hrubieszowa mają zapewnione dostawy surowca pochodzące z krajowego systemu przesyłowego poprzez gazociąg Lubaczów-Krasnystaw.
Wynik finansowy w 2013 roku
W segmencie Obrót i Magazynowanie wynik operacyjny wyniósł -8 mln zł i był niższy o 340 mln zł w relacji do poprzedniego roku. Pogorszenie wyniku spowodowane było osłabieniem rentowności sprzedaży gazu wysokometanowego, która w roku 2013 wyniosła -2%, co jest skutkiem braku pokrycia kosztów w cenie taryfowej sprzedawanego gazu.
Przychody segmentu Obrót i Magazynowanie wzrosły o 1.945 mln zł (8%) w porównaniu do 2012 roku, głównie z tytułu sprzedaży gazu oraz energii elektrycznej w Niemczech. Wzrost kosztów sprzedanego gazu w relacji do 2012 roku wynika z obniżonych w 2012 roku kosztów zakupu gazu, co było skutkiem ujęcia w czwartym kwartale efektu finansowego podpisanego aneksu do kontraktu jamalskiego, w którym zmianie uległy warunki cenowe na dostawy gazu.
Na wyniki finansowe GK PGNiG istotny wpływ miała sytuacja na rynkach walutowych. W relacji do 2012 roku nastąpił spadek średniego kursu dolara, głównej waluty, w której denominowane są zakupy gazu z importu. Wśród wszystkich czynników makroekonomicznych największy wpływ na wyniki finansowe PGNiG ma aprecjacja lub deprecjacja waluty, dlatego też Spółka prowadzi politykę zabezpieczeń minimalizującą wpływ tych czynników ryzyka.
Polityka taryfowa
Działalność w zakresie obrotu paliwami gazowymi podlega regulacji prowadzonej przez Prezesa URE. Regulacja ta polega na zatwierdzaniu taryf paliw gazowych, w tym cen paliwa gazowego i stawek opłat w nich zawartych, oraz kontrolowaniu ich stosowania pod względem zgodności z zasadami określonymi w ustawie Prawo energetyczne, w tym na analizowaniu i weryfikowaniu kosztów przyjmowanych przez przedsiębiorstwa energetyczne jako uzasadnione do kalkulacji cen i stawek opłat w taryfach, oraz na szeroko pojętej kontroli przedsiębiorstw energetycznych. Wysokość cen i stawek opłat zawartych w taryfach ma decydujący wpływ na wyniki finansowe Spółki. Metodologia kształtowania taryf określa ceny i stawki opłat na podstawie prognozowanych kosztów oraz planowanych wielkości sprzedaży gazu ziemnego, przy czym uwzględniane są koszty pozyskania gazu ze wszystkich kierunków dostaw paliw gazowych – zarówno z importu, jak i z wydobycia krajowego.
Dostarczanie paliwa gazowego realizowane jest do odbiorców przyłączonych do sieci przesyłowej, jak i do sieci dystrybucyjnej, w ramach umów kompleksowych, które rozliczane są w oparciu o Taryfę, która zawiera:
- ceny paliwa gazowego oraz stawki opłat abonamentowych stosowane do rozliczeń z odbiorcami pobierającymi paliwa gazowe z sieci przesyłowej;
- ceny paliwa gazowego oraz stawki opłat abonamentowych stosowane do rozliczeń z odbiorcami pobierającymi paliwa gazowe z sieci dystrybucyjnych;
- sposób ustalania bonifikat za niedotrzymanie parametrów jakościowych paliw gazowych, standardów jakościowych obsługi odbiorców.
W okresie od marca 2012 roku do grudznia 2013 roku obowiązywały następujące Taryfy dla Paliw Gazowych:
- Taryfa w zakresie dostarczania paliw gazowych Nr 5/2012 zatwierdzona Decyzją Prezesa URE, znak: DTA-4212-53(29)/2012/652/V/AG z dnia 16 marca 2012 roku (obowiązywała od 31 marca 2012 roku do 31 grudnia 2012 roku);
- Zmiana Taryfy w zakresie dostarczania paliw gazowych Nr 5/2012 zatwierdzona Decyzją Prezesa URE znak: DTA-4212-48(9)/2012/652/V/AG z dnia 17 grudnia 2012 roku (obowiązywała od 1 stycznia 2013 roku do 30 września 2013 roku);
- Zmiana Taryfy w zakresie dostarczania paliw gazowych Nr 5/2012 zatwierdzona Decyzją Prezesa URE znak: DTA-4212-5(21)/2013/652/V/AG z dnia 25 stycznia 2013 roku;
- Zmiana Taryfy w zakresie dostarczania paliw gazowych Nr 5/2012 zatwierdzona Decyzją Prezesa URE znak: DRG-4212-17(9)/2013/652/V/KS z dnia 16 września 2013 roku (przedłużenie obowiązywania taryfy, bez zmiany cen taryfowych);
- Zmiana Taryfy w zakresie dostarczania paliw gazowych Nr 5/2012 zatwierdzona Decyzją Prezesa URE znak: DRG-4212-17(15)/2013/652/V/KS z dnia 17 października 2013 roku (bez zmiany cen taryfowych);
- Zmiana Taryfy w zakresie dostarczania paliw gazowych Nr 5/2012 zatwierdzona Decyzją Prezesa URE znak: DRG-4212-17(18)/2013/652/V/KS z dnia 25 października 2013 roku (bez zmiany cen taryfowych).
Ponadto 17 grudnia 2013 roku, Decyzją Prezesa URE znak: DRG-4212-15(18)/2013/652/VI/AG zatwierdzona została Taryfa w zakresie dostarczania paliw gazowych Nr 6/2014. Nowa taryfa obowiązuje od dnia 1 stycznia 2014 roku do 31 lipca 2014 roku.
W tabeli przedstawione zostały ceny za paliwo gazowe zgodne z w/w Decyzjami.
Zmiany cen za paliwo gazowe dla odbiorców korzystających z sieci przesyłowej w grupach taryfowych E, Ls i Lw
| Grupy taryfowe | Taryfa nr 5/2012 (obow.31.03.2012–31.12.2012) |
Zmiana Taryfy nr 5/2012 (obow.1.01.2013–31.12.2013) |
Taryfa nr 6/2014 (obow.1.01.2014–31.07.2014) |
|---|---|---|---|
| zł/m³ | zł/m³ | gr/m³ | |
| E-1A | 1,2945 | 1,2516 | 128,98 |
| E-1B | 127,18 | ||
| E-1C | 126,56 | ||
| E-2A | 1,2942 | 1,2513 | 128,86 |
| E-2B | 127,07 | ||
| E-2C | 126,48 | ||
| Ls-1 | 0,8687 | 0,8399 | 86,55 |
| Ls-2 | 0,8685 | 0,8397 | 86,47 |
| Lw-1 | 1,0190 | 0,9851 | 101,52 |
| Lw-2 | 1,0188 | 0,9849 | 101,43 |
Rynek giełdowy
Wejście w życie, 11 września 2013 roku, ustawy z dnia 26 lipca 2013 roku o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (tzw. „mały trójpak” energetyczny), wprowadziło obowiązek realizacji sprzedaży za pośrednictwem Towarowej Giełdy Energii. Tym samym zniesiony został wymóg pośrednictwa domów maklerskich w handlu gazem w obrocie giełdowym.
PGNiG, z dniem 1 listopada 2013 roku, stało się pierwszym bezpośrednim członkiem rynku gazu na Towarowej Giełdzie Energii. Jednocześnie Spółka podjęła się pełnienia funkcji Animatora Rynku Gazu TGE, zobowiązując się tym samym do regularnego wystawiania zleceń kupna, jak i sprzedaży gazu dla rynku terminowego. Podstawową rolą animatora jest zwiększenie płynności i przejrzystości rynku.
Sprzedaż
Sprzedaż gazu
PGNiG jest największym w kraju sprzedawcą gazu ziemnego wysokometanowego i zaazotowanego wprowadzanego do systemu przesyłowego i dystrybucyjnego. Obrót gazem regulowany jest przez Ustawę Prawo Energetyczne, a ceny gazu są ustalane na podstawie taryf zatwierdzanych przez Prezesa URE. W 2013 roku GK PGNiG sprzedała poza Grupę 16,2 mld m³ gazu ziemnego, z czego 15,47 mld m³ (tj. 95,5%) w ramach segmentu Obrót i Magazynowanie.
Sprzedaż gazu ziemnego w Polsce opiera się na dwóch systemach:
- sieci gazu wysokometanowego, do którego trafia gaz z importu, ze złóż znajdujących się w południowej Polsce oraz gaz uzyskany w odazotowniach gazu zaazotowanego pochodzący ze złóż położonych na zachodzie kraju;
- sieci gazu zaazotowanego, którym doprowadzany jest gaz z kopalń do odazotowni oraz do klientów ze złóż zlokalizowanych na Niżu Polskim.
W 2013 roku największymi klientami PGNiG, pod względem wolumenu sprzedaży gazu, w segmencie Obrót i Magazynowanie byli odbiorcy przemysłowi (głównie przemysł chemiczny, rafineryjny i petrochemiczny oraz hutnictwo), a także odbiorcy domowi (stanowiący najliczniejszą grupę odbiorców gazu ziemnego – około 97% całkowitej liczby klientów PGNiG). Udział tej grupy odbiorców w wolumenie sprzedaży gazu, w segmencie Obrót i Magazynowanie, stanowił około 27,8%.
PGNiG Sales & Trading sprzedawało gaz ziemny odbiorcom końcowym, głównie na rynku niemieckim. Odbiorcami gazu na terenie Niemiec byli odbiorcy domowi, małe i średnie przedsiębiorstwa, odbiorcy instytucjonalni, odbiorcy przemysłowi oraz spółki obrotu. W Polsce spółka sprzedawała gaz odbiorcom przemysłowym, a dostawy realizowane były na zasadach DAF (delivery at frontier).
W 2013 roku PGNiG Sales & Trading sprzedała poza Grupę prawie 1,4 mld m³ gazu ziemnego.
Sprzedaż energii elektrycznej
W trzecim kwartale 2012 roku PGNiG uruchomiło sprzedaż energii elektrycznej do klientów biznesowych. Natomiast w pierwszym kwartale 2013 Spółka rozpoczęła również sprzedaż energii elektrycznej do klientów indywidualnych.
W 2013 roku Spółka prowadziła obrót hurtowy energią elektryczną i produktami powiązanymi na rynku polskim i niemieckim. W Polsce obrót realizowany był na rynku pozagiełdowym (w ramach podpisanych umów na bazie standardu EFET (European Federation of Energy Traders) i za pośrednictwem brokerów) oraz na Towarowej Giełdzie Energii. Na rynku niemieckim Spółka uczestniczyła w handlu kontraktami spotowymi na giełdzie EPEX Spot (European Power Exchange), a także w wymianie międzysystemowej na przekroju Polska – Niemcy (pomiędzy obszarami operatorów sieci przesyłowych PSE i 50 Hertz Transmission).
W zakresie sprzedaży energii elektrycznej PGNiG oferuje klientom gwarancję stałej ceny (nawet do roku 2016) oraz pełne bilansowanie klienta w ramach zużycia energii elektrycznej. W październiku 2013 roku PGNiG rozpoczęło akcję promocyjną „Energia w dwupaku”, która zakłada dopłaty do rachunku za energię elektryczną dla klientów. Oferta skierowana jest przede wszystkim do klientów z segmentu małych i średnich przedsiębiorstw, które korzystają już z usług Spółki w zakresie sprzedaży gazu ziemnego lub podpiszą taką umowę.
W 2013 roku segment Obrót i Magazynowanie GK PGNiG sprzedał 4 714 GWh energii elektrycznej, z czego 60% stanowiła sprzedaż na rynku krajowym. Poniższy wykres przedstawia strukturę sprzedaży energii elektrycznej w części realizowanej przez PGNiG w podziale na grupy odbiorców.
PGNiG Sales & Trading Gmbh prowadziła handel energią elektryczną na rynku niemieckim, w ramach transakcji giełdowych (EPEX Spot, EEX Power Derivatives) oraz na rynku pozagiełdowym (OTC). Odbiorcami były małe i średnie przedsiębiorstwa oraz gospodarstwa domowe.